Konteyner taşımacılığı, çok sayıda yükü, standart büyüklükte, sağlam ve yeniden kullanılabilen metal konteynerlere yükleyip istiflemek ve mühürlenen bu konteyneri, dünyanın çeşitli yerlerinde bulunan alıcılara iletmektir.
Konteynerler, 1965 yılında yaygınlaşmaya başladı.Bu yeni taşımacılık türünün gelişmesi için.konteyner yapımcılarının, gemi işletmelerinin, kara ve tren yolu taşıma şirketlerinin, ve yöneticilerin işbirliği yapması gerekti. Sonuçta, konteynerlerin standart boyutları konusunda bir anlaşma yapıldı. Bütün taşıt araçları ve taşıma olanakları, bu standart konteynerlere uygun biçimde tasarlandı.
Alışılmış yöntemlerle deniz araçlarının yüklenme hızı, saatte 10 ton kadardır. Oysa konteynerlerle, 35 ton yük (bir konteynerin alacağı en büyük yük), on dakika içinde yüklenip istiflenebilir. Konteynerlerin başka üstünlükleri de vardır: İçlerindeki kargo kolayca çalınamaz; yük, varış noktasına, alışılmış yöntemle olduğundan çok daha iyi bir durumda varır; altta kalan yükler ezilmez; işçi, ambalaj ve sigorta giderleri azalır; gemilerin yüklenip boşaltılması çok daha çabuk gerçekleşir. Ambara istifleme yöntemiyle beş gün süren işlemler, konteyner kullanılarak, bir günden daha kısa zamanda tamamlanabilir. Ayrıca konteynerler, su geçirmez biçimde yapıldıklarından, ambarlara alınmaları gerekmez.
Konteyner: Standart konteynerler, 6 ya da 12 metre boyunda (sayıları az da olsa 9 m'lik konteynerler de vardır), 2,4 metre yüksekliğinde ve 2,4 metre genişliğindedir. Genellikle alüminyum levhalarla kaplı olan sağlam çelik çatının köşelerinde, güçlü taşıyıcı direkler bulunur. Taban, tahtadandır (tabanın ve kenarların kaplanmasında, çelik saç ve cam takviyeli epoksi reçineler de kullanılır). Üst köşelerde standart kaldırma bağlantıları yerahr. Konteynerler ayrıca, ısıtılabilir, havalandırılabilir ya da soğutulabilirler. Yükleme sırasında, konteynerin içindekilerin, sağa sola savrulmayacak biçimde istiflenmesi gerekir. Bu amaçla, katlanabilen ya da kenar, zemin ve tavan bölümüne takılan, file ve destek çubukları gibi sıkıştırma parçalarından yararlanılır.
Yüklü konteynerin en büyük ağırlığı, 6 ve 9 metrelik konteynerler için 25 ton, 12 metrelikler içinse 35 tondur. 12 metrelik konteynerin kendi ağırlığı, yaklaşık 5 ton kadardır.
Yükleme ve boşaltma: Konteynerler, genellikle el kumandalı arabalarla yüklenir; ama yüklemede, mekanik sistemlerden de yararlanılabilir. Mekanik yükleme sistemlerinin başlıcaları, pnömatik rulolu KÖNVEYÖR'ler ile konteynerin içine kadar girebilen ÇATALLI İSTİFLEYİCİ'lerdir. Konteyner, yüklemeden önce, kendisini taşıyacak olan aracın üstüne yerleştirilir. Bazen de, kendi üstünde yeralan düzenekle konteyneri 12 metre yükseğe kaldırabilen taşıyıcılar kullanmak daha uygun olur.
Konteyner taşımacılığında, değiştokuş yöntemi de kullanılır. Bu yöntemde, konteynerin her köşesine sağlam bir ayak takılır ve konteyner bu ayaklar üstüne alındıktan sonra, taşıyıcı araç çıkıp gidebilir.
Konteyner limana vardığı zaman, taşıma gücü 40 ton olan konteyner yüklemeboşaltma krenleri, konteynerleri taşıma aracının üstünden kaldırıp, 36 metre boyundaki raylar aracılığıyla, doğruca gemiye iletirler.
Varış limanında konteynerlerin yerleştirilmesi ve bazen üç katlı diziler biçiminde olan konteyner istiflerinden alınıp kara ya da demiryolu taşıtlarına iletilmesi, yüklemeboşaltma krenlerine benzeyen ve taşıma gücü aynı olan, ama uzun rayları bulunmayan krenler yardımıyla gerçekleştirilir. Bu krenler genellikle raylar üstünde yeralır. Varış limanlarında yerleştirme için, konteyn'arleri üç kat yükseklikte istifleyebilen çatallı istifleyicilerden yararlanılır.
Bu türden konteyner taşıma araçlarının, 6, 9 ve 12 metrelik konteynerlere uygun teleskopik çerçeve düzenekleri vardır. Bu düzenekler, konteynerin köşelerindeki bağlantılara kilitlenecek biçimde tasarlanmıştır.
Konteyner taşımacılığı için özel olarak yapılmış gemilerin ambarlarında, üst üste altı, güvertelerindeyse, iki ya da üç kat konteyner yerleştirilmesine olanak veren bölmeler bulunur. Yan yana dizilen konteynerler, birbirlerine kilitlenirler.
Konteyner gemilerinin kapasitesi, «yirmi ayak eşdeğer birimi Dünyanın en önemli konteyner terminali olan Port Newark and Elizabeth'in (A.B.D.) yıllık konteyner yükleme ve boşaltma kapasitesi, 9 milyon tondur. Avrupa'daysa Rotterdam, 4 milyon tonu aşkın kapasiteyle başta gelir.
Manş Denizi gibi kısa yolculuklara çok uygun düşen bir başka konteyner taşıma sistemi, «RoRo Hava konteynerciliği: Boeing 747, Douglas DC10 ve Lockheed L1011 gibi geniş gövdeli uçakların yapılmasından sonra, hava yoluyla konteyner taşımacılığı da gelişmiştir. Kara, deniz ve demir yollarından daha düşük kapasiteli olmakla birlikte, hava konteyner taşımacılığı da onlarla aynı üstünlükleri taşır.